در این مطلب از سایت دکتر سمیه روحی تدریس تم 14 ریاضی پایه اول توضیح داده شده است. همچنین در انتهای صفحه می توانید طرح درس تم 14 ریاضی پایه اول دبستان و کاربرگ های تم 14 ریاضی اول دبستان را به صورت رایگان دانلود نمایید.

تم ۱۴ ریاضی اول دبستان با عنوان «همسایگان» یکی از مهم‌ترین و مفهومی‌ترین بخش‌های کتاب ریاضی پایه اول ابتدایی است. در این تم، آموزش مفاهیم پایه ریاضی مانند جمع، تفریق، تقارن و رسم شکل، در کنار مهارت‌های زندگی و اجتماعی ارائه می‌شود. دانش‌آموزان از طریق تصاویر، داستان‌ها و فعالیت‌های عملی، مفاهیم ریاضی را به‌صورت ملموس و کاربردی یاد می‌گیرند.

مفاهیم آموزشی تم ۱۴ ریاضی اول ابتدایی (همسایگان)

در تم همسایگان، مفاهیم فضایی و عددی متعددی آموزش داده می‌شود. مفاهیمی مانند وسط، کنار و بین به دانش‌آموز کمک می‌کند جایگاه اشیا و افراد را در محیط تشخیص دهد. همچنین آموزش ترتیب اعداد از اول تا دهم، پایه‌ای برای یادگیری نظم عددی و مقایسه اعداد است. مفاهیم چپ و راست، جلو و پشت و جلو و عقب نیز درک فضایی و جهت‌یابی دانش‌آموز را تقویت می‌کند.

مهارت‌های زندگی در تم همسایگان

این درس تنها به آموزش ریاضی محدود نمی‌شود و مهارت‌های اجتماعی مهمی را نیز در بر می‌گیرد. دانش‌آموزان با کمک به همسایگان، احوال‌پرسی، درخواست کمک و همکاری در کارها آشنا می‌شوند. تمرین این مهارت‌ها در کنار فعالیت‌های ریاضی، باعث می‌شود یادگیری برای کودک معنادارتر و ماندگارتر باشد.

نگرش‌ها و تأثیرات شناختی تم ۱۴ ریاضی اول دبستان

در تم همسایگان، نگرشی مهم به دانش‌آموز منتقل می‌شود: هر رفتار و تصمیم می‌تواند بر دیگران تأثیر بگذارد. همچنین کودک با نقش شخصیت در سرنوشت، اهمیت مهربانی با حیوانات و ضرورت همکاری در انجام کارها آشنا می‌شود. این مفاهیم به رشد فکری و اجتماعی دانش‌آموز کمک می‌کند.

صفحه ۹۳ تم ۱۴ ریاضی اول دبستان | آموزش نماد تفریق

اهداف صفحه ۹۳

آشنایی دانش‌آموز با نماد تفریق، توانایی نوشتن و خواندن عبارت تفریق و درک مفهوم کم شدن از اهداف اصلی این صفحه است. در این مرحله، دانش‌آموز باید بتواند تفریق را به‌صورت عملی و ملموس تجربه کند.

روش تدریس صفحه ۹۳

معلم می‌تواند به دانش‌آموز ۴ چینه یا مهره بدهد و از او بخواهد یکی را کم کند. در حین انجام فعالیت، استفاده از واژه‌هایی مانند «منها» و «کم می‌کنیم» اهمیت زیادی دارد. سپس عبارت تفریق متناظر با این عمل نوشته و خوانده می‌شود.

مثال آموزشی صفحه ۹۳

اگر ۴ جوجه داشته باشیم و یکی از آن‌ها برود، چند جوجه باقی می‌ماند؟ در این حالت عبارت ۴ − ۱ = ۳ نوشته و خوانده می‌شود.

نکات آموزشی صفحه ۹۳

در این صفحه تمرکز اصلی باید بر نماد تفریق و خواندن صحیح آن باشد. استفاده از انگشتان دست و انجام فعالیت‌ها به‌صورت دونفره، یادگیری را تثبیت می‌کند.

توصیه‌های آموزشی صفحه ۹۳

خواندن عبارت تفریق را چندین بار با دانش‌آموز تمرین کنید و اجازه دهید عدد اول را با یک دست و عددی که کم می‌شود را با دست دیگر نشان دهد.

صفحه ۹۴ تم ۱۴ ریاضی اول دبستان | نوشتن تفریق با تصویر

اهداف صفحه ۹۴

توانایی نوشتن عبارت تفریق با توجه به تصویر و درک عمیق‌تر مفهوم تفریق از اهداف این صفحه است.

روش تدریس صفحه ۹۴

از دانش‌آموز بخواهید ۴ دکمه روی میز بگذارد و سپس ۲ دکمه را جدا کند. پس از شمارش تعداد باقی‌مانده، عبارت تفریق نوشته می‌شود.

مثال آموزشی صفحه ۹۴

۴ پرنده روی شاخه هستند، ۲ پرنده پرواز می‌کنند؛ چند پرنده باقی می‌ماند؟ عبارت ۴ − ۲ = ۲ پاسخ این مثال است.

نکات آموزشی صفحه ۹۴

توجه دانش‌آموز باید به مفهوم کم شدن جلب شود، نه فقط نوشتن عدد.

توصیه‌های آموزشی صفحه ۹۴

از دانش‌آموز بخواهید برای هر تفریق یک داستان کوتاه بسازد یا آن را نقاشی کند.

صفحه ۹۵ تم ۱۴ ریاضی اول دبستان | راهبرد رسم شکل در جمع

اهداف صفحه ۹۵

آشنایی با راهبرد رسم شکل، تمرین جمع و تکمیل مربع‌های شگفت‌انگیز از اهداف این صفحه است.

روش تدریس صفحه ۹۵

ابتدا جمع با چینه انجام می‌شود و سپس همان عمل با رسم شکل مدل‌سازی می‌شود تا دانش‌آموز به‌تدریج مستقل شود.

مثال آموزشی صفحه ۹۵

در جمع ۳ + ۲، سه دایره و دو دایره کشیده می‌شود و با شمردن همه شکل‌ها حاصل جمع به دست می‌آید.

نکات آموزشی صفحه ۹۵

رسم شکل یکی از پایه‌ای‌ترین راهبردهای حل مسئله است و در آینده به محاسبه ذهنی منجر می‌شود.

توصیه‌های آموزشی صفحه ۹۵

استفاده از دو رنگ مختلف برای رسم شکل‌ها به درک بهتر ترکیب عددها کمک می‌کند.

صفحه ۹۶ تم ۱۴ ریاضی اول دبستان | تفریق با رسم شکل

اهداف صفحه ۹۶

درک انجام تفریق روی شکل و آشنایی با اندازه‌گیری تقریبی طول اشیا از اهداف این صفحه است.

روش تدریس صفحه ۹۶

دانش‌آموز به تعداد عدد اول شکل می‌کشد و به تعداد عدد دوم از آن‌ها خط می‌زند تا حاصل تفریق مشخص شود.

مثال آموزشی صفحه ۹۶

برای عبارت ۶ − ۲، شش دایره کشیده می‌شود و دو دایره خط می‌خورد؛ تعداد باقی‌مانده پاسخ است.

نکات آموزشی صفحه ۹۶

بهتر است خط زدن شکل‌ها به‌صورت منظم و از یک سمت انجام شود.

توصیه‌های آموزشی صفحه ۹۶

اندازه‌گیری طول اشیا با پاک‌کن یا چینه به‌صورت عملی تمرین شود.

صفحه ۹۷ تم ۱۴ ریاضی اول دبستان | جمع سه عدد

اهداف صفحه ۹۷

آشنایی با جمع سه عدد و درک تجزیه یک عدد به عددهای کوچک‌تر از اهداف این صفحه است.

روش تدریس صفحه ۹۷

با استفاده از ۶ یا ۷ چینه، دانش‌آموز عدد را به روش‌های مختلف تقسیم می‌کند و برای هر حالت یک عبارت جمع می‌نویسد.

مثال آموزشی صفحه ۹۷

عدد ۶ می‌تواند به صورت ۲ + ۲ + ۲ یا ۱ + ۲ + ۳ نوشته شود.

نکات آموزشی صفحه ۹۷

توجه به گروه‌های ۵تایی در شمارش و مفهوم صفر اهمیت زیادی دارد.

توصیه‌های آموزشی صفحه ۹۷

این فعالیت‌ها باز هستند و پاسخ‌های متنوع دانش‌آموزان باید پذیرفته شود.

صفحه ۹۸ تم ۱۴ ریاضی اول دبستان | تقارن و شابلون

اهداف صفحه ۹۸

کسب مهارت کار با شابلون، رسم شکل‌های قرینه و درک مفهوم تقارن از اهداف این صفحه است.

روش تدریس صفحه ۹۸

دانش‌آموز با شابلون شکل را در یک سمت رسم کرده و قرینه آن را در سمت دیگر کامل می‌کند.

مثال آموزشی صفحه ۹۸

رسم یک مثلث در سمت راست خط و کشیدن قرینه آن در سمت چپ نمونه‌ای ساده از این فعالیت است.

نکات آموزشی صفحه ۹۸

در شکل‌هایی مانند مثلث، جهت قرارگیری اهمیت بیشتری دارد.

توصیه‌های آموزشی صفحه ۹۸

نمایش نمونه‌های تقارن در فرش، گلیم و محیط اطراف به درک بهتر دانش‌آموز کمک می‌کند.

🔹 سؤالات آموزشی تم ۱۴ ریاضی اول دبستان (همسایگان)

🔸 سؤالات مفهومی (درک مطلب و مفاهیم پایه)

مفهوم «همسایه» به چه کسی گفته می‌شود؟

چرا کمک کردن به همسایگان کار خوبی است؟

وقتی می‌گوییم یک چیز «بین» دو چیز دیگر قرار دارد، یعنی چه؟

فرق «چپ» و «راست» را با یک مثال توضیح بده.

اگر چیزی «جلو» باشد، نسبت به چیز دیگر در کجا قرار گرفته است؟

🔸 سؤالات شمارش و عدد (اول تا دهم)

عددهای ۱ تا ۱۰ را به ترتیب بنویس.

کدام عدد بعد از ۶ می‌آید؟

کدام عدد قبل از ۹ قرار دارد؟

بین عددهای ۳ و ۵ چه عددی قرار دارد؟

بزرگ‌ترین عدد بین ۱ تا ۱۰ کدام است؟

🔸 سؤالات جمع (صفحات ۹۵ و ۹۷)

حاصل جمع ۳ + ۲ چند می‌شود؟

اگر ۴ کودک در کوچه باشند و ۲ کودک دیگر به آن‌ها اضافه شوند، چند کودک می‌شوند؟

عدد ۶ را به دو روش مختلف با جمع بنویس.

عدد ۷ را به صورت جمع سه عدد نشان بده.

با رسم شکل، حاصل ۲ + ۳ + ۱ را پیدا کن.

🔸 سؤالات تفریق (صفحات ۹۳، ۹۴ و ۹۶)

اگر ۵ پرنده روی شاخه باشند و ۲ پرواز کنند، چند پرنده باقی می‌ماند؟

عبارت تفریق ۴ − ۱ را بنویس و بخوان.

با رسم شکل، حاصل ۶ − ۳ را پیدا کن.

اگر ۷ مداد داشته باشی و ۲ تا را بدهی، چند مداد باقی می‌ماند؟

کدام عبارت نشان‌دهنده «کم شدن» است؟

🔸 سؤالات رسم شکل و راهبرد حل مسئله

چرا رسم شکل به ما در حل جمع و تفریق کمک می‌کند؟

برای حل ۴ − ۲ چه شکلی می‌کشی؟

با کشیدن دایره، جمع ۳ + ۳ را نشان بده.

اگر رسم شکل نکشیم، حل مسئله سخت‌تر می‌شود یا آسان‌تر؟ چرا؟

🔸 سؤالات تقارن و شابلون (صفحه ۹۸)

شکل قرینه یعنی چه؟

اگر یک دایره در سمت راست خط باشد، قرینه آن کجاست؟

کدام شکل‌ها راحت‌تر قرینه می‌شوند: دایره یا مثلث؟ چرا؟

با شابلون چه کارهایی می‌توان انجام داد؟

🔸 سؤالات مهارت‌های زندگی (پیوند ریاضی و زندگی)

اگر همسایه‌ات به کمک نیاز داشته باشد، چه کار می‌کنی؟

چرا همکاری باعث می‌شود کارها بهتر انجام شوند؟

یک مثال از مهربانی با همسایگان بزن.

اگر کاری باعث اذیت همسایه‌ها شود، چه باید کرد؟

🔹 سؤالات متداول (FAQ) کاربرگ ریاضی اول دبستان | همسایگان

تم ۱۴ ریاضی اول دبستان درباره چیست؟

تم ۱۴ ریاضی اول دبستان با عنوان «همسایگان» به آموزش جمع، تفریق، رسم شکل، تقارن و مفاهیم فضایی می‌پردازد و هم‌زمان مهارت‌های اجتماعی مانند همکاری و کمک به دیگران را تقویت می‌کند.

در تم ۱۴ ریاضی اول دبستان چه مفاهیم ریاضی آموزش داده می‌شود؟

در این تم، مفاهیمی مانند جمع و تفریق، ترتیب اعداد ۱ تا ۱۰، چپ و راست، جلو و پشت، رسم شکل، جمع سه عدد و تقارن آموزش داده می‌شود.

هدف اصلی آموزش تفریق در تم همسایگان چیست؟

هدف اصلی، درک مفهوم «کم شدن» و توانایی نوشتن و خواندن عبارت تفریق است، نه فقط حفظ کردن محاسبه‌ها.

چرا در تم ۱۴ از رسم شکل استفاده می‌شود؟

رسم شکل به دانش‌آموز کمک می‌کند مفاهیم جمع و تفریق را به‌صورت تصویری و ملموس درک کند و پایه‌ای برای حل مسئله در پایه‌های بالاتر ایجاد می‌کند.

جمع سه عدد در تم ۱۴ چگونه آموزش داده می‌شود؟

جمع سه عدد با استفاده از چینه، رنگ‌آمیزی مربع‌ها و رسم شکل آموزش داده می‌شود تا دانش‌آموز بتواند عددها را به ترکیب‌های مختلف تجزیه کند.

تقارن در تم ۱۴ چه کاربردی دارد؟

تقارن باعث تقویت دقت دیداری، هماهنگی چشم و دست و درک نظم در شکل‌ها می‌شود و از طریق شابلون به‌صورت عملی آموزش داده می‌شود.

آیا تم ۱۴ فقط درس ریاضی است؟

خیر. تم همسایگان علاوه بر آموزش ریاضی، مهارت‌های زندگی مانند احترام، همکاری، مهربانی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی را نیز تقویت می‌کند.

بهترین روش تمرین تم ۱۴ در خانه چیست؟

استفاده از اشیای ساده مثل دکمه، مهره، مداد، رسم شکل، داستان‌سازی برای جمع و تفریق و گفت‌وگو درباره همسایگی بهترین روش تمرین در خانه است.

تم ۱۴ ریاضی اول دبستان شامل چه صفحاتی است؟

تم ۱۴ شامل صفحات ۹۳ تا ۹۸ کتاب ریاضی اول دبستان است و به‌صورت مرحله‌به‌مرحله مفاهیم جدید را آموزش می‌دهد.

**